برنده نوبل ادبی رهبری اعتراضات بلاروس را به عهده گرفت

سوتلانا آلکسویچ، روزنامه‌نگار و برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۵ 

سوتلانا الکسیویچ |نویسنده و روزنامه‌نگار اهل بلاروس است. وی در سال ۲۰۱۵ برندهٔ جایزه نوبل ادبیات شد. آکادمی سوئد وی را به‌دلیل روایات چندصدایی، که مظهر محنت و شجاعت در روزگار معاصر ماست، شایستهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات دانستند. بدین‌ترتیب، آکادمی سلطنتی نوبل سوئد سوتلانا الکسیویچ را برندهٔ نوبل ادبیات ۲۰۱۵ میلادی اعلام کرد. وی نخستین نویسندهٔ بلاروس است که موفق به دریافت این جایزه شده‌است. وی همچنین در سال ۲۰۱۳ برندهٔ جوایزی همچون جایزه صلح کتاب‌فروشان آلمان و جایزه مدیسی شده‌است.

منتقدان، آثار ادبی او را سرشار از بازتاب روحیهٔ شهروندان روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می‌دانند.

او پس از پایان تحصیلات، به‌عنوان خبرنگار مشغول به کار شد.
سوتلانا الکسیویچ پس از سال‌ها اقامت در تبعید، به کشورش بازگشت، اما زندگی در وطن باعث نشد که دست از انتقادهای سیاسی خود بردارد.

 پس از آنکه مردان نقابدار با لباس شخصی یکی دیگر از شخصیت‌های سیاسی جنبش دموکراسی‌خواهانه بلاروس را ربودند، سوتلانا آلکسویچ، برنده نوبل ادبی در سال ۲۰۱۵ مقامات بلاروس را به ایجاد وحشت و ارعاب مخالفان متهم کرد. او اکنون در غیاب رهبران جنبش دموکراسی‌خواهانه بلاروس، رهبری اعتراضات را به عهده گرفته است. دیپلمات‌های اروپایی برای حفاظت از جان این نویسنده و روزنامه‌نگار سرشناس در خانه او متحصن شدند.
دولت لوکاشنکو از دوشنبه گذشته رویه تازه‌ای را برای جلوگیری از ادامه اعتراضات به نتایج انتخابات بحث‌برانگیز ریاست جمهوری در پیش گرفته است: آدم‌ربایی توسط مردان ناشناس با لباس شخصی و انتقال شخصیت‌ها و رهبران جنبش دموکراسی‌خواه به مکان‌های نامعلوم.
به گزارش رویترز چهارشنبه ۹ سپتامبر/ ۱۹ شهریور مردان نقابدار ماکسیم زناک، یکی دیگر از رهبران اپوزیسیون را ربودند. سوتلانا آلکسویچ، برنده نوبل ادبی در سال ۲۰۱۵ با فراخوانی از طرفدارانش خواست در خانه او اجتماع کنند. آلکسویچ در آن جمع گفت:
«آنچه در حال حاضر [در کشور ما] اتفاق می‌افتد، ترور انسان‌هاست. ما باید با هم متحد باشیم و از عقایدمان دست برنداریم. این خطر وجود دارد که ما کشورمان را از دست بدهیم.»
هفت دیپلمات از هفت کشور اروپایی به نشانه همبستگی با جنبش دموکراسی‌خواهانه بلاروس در خانه سوتلانا آلکسویچ و برای حفظ جان او متحصن شدند.
یکشنبه گذشته ده‌ها هزار نفر از مخالفان لوکاشنکو با خواست برکناری او برای چهارمین هفته پیاپی در مینسک اجتماع کردند. یک روز بعد، مردان ناشناس با لباس شخصی ماریا کولسنیکووا یکی از سه رهبر اپوزیسیون بلاروس را ربودند و او را به مرز اوکراین بردند، با این هدف که او را وادار به ترک کشور کنند. پیش از آن، سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس و رقیب الکساندر لوکاشنکو به لیتوانی گریخته بود. ورونیکا سپکالو، یکی دیگر از رهبران جنبش دموکراسی‌خواهانه به لهستان پناه برده است.
وکیل ماریا کولسنیکووا برای نخستین بار چهارشنبه ۹ سپتامبر/ ۱۹ شهریور موفق به ملاقات او در زندان شد. رهبر معترضان ظاهراً با شش تن دیگر از شخصیت‌های جنبش دموکراسی‌خواهانه بلاروس در یک سلول محبوس است. آثار ضرب و شتم و کبودی بر بدن او مشاهده شده است.
با ربودن ماکسیم زناک، اکنون سوتلانا آلکسویچ، روزنامه‌نگار و نویسنده سرشناس و برنده نوبل ادبی در سال ۲۰۱۵ هدایت و رهبری اعتراضات را به عهده گرفته است. سایر شخصیت‌های جنبش دموکراسی‌خواهانه یا مجبور به ترک کشور شده‌اند و یا در بازداشت نیروهای امنیتی به سر می‌برند.

احتمال وقوع جنگ داخلی با تداوم سرکوب‌ها:

وزارت کشور بلاروس با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سه‌شنبه گذشته ۱۲۱ نفر دیگر از مخالفان بازداشت شده‌اند. با این‌حال به گزارش رویترز شامگاه چهارشنبه مجددا مخالفان لوکاشنکو در مینسک تجمعات اعتراضی برگزار کردند . بر همین اساس مأموران امنیتی نقابدار شمار زیادی از معترضان را بازداشت کردند.
ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا هم‌‌صدا با رهبران جنبش دموکراسی‌خواهانه بلاروس، نتایج انتخابات بحث‌برانگیز ریاست جمهوری در آن کشور را به رسمیت نمی‌شناسند و خواهان گفت‌وگوی لوکاشنکو با اپوزیسیون شده‌اند.
آلکسویچ ۱۳ اوت/ ۲۳ مرداد به لوکاشنکو هشدار داده بود که اگر به طور مسالمت‌آمیز از قدرت کناره‌گیری نکند، احتمال یک جنگ داخلی وجود دارد. این روزنامه‌نگار و نویسنده سرشناس ۷۲ ساله گفته بود:
« برو پیش از آن که خیلی دیر شود، پیش از آنکه مردم را در ورطه‌ای هولناک بیندازی، ورطه جنگ داخلی. تو فقط قدرت را می‌طلبی و این میل تو به قدرت با خون و خونریزی پایان خواهد یافت.»
تظاهرات اعتراضی در بلاروس تا پیش از سال ۲۰۱۰ بر محور ملی‌گرایی و استقلال از روسیه شکل می‌گرفت، اما بعد از وقایع «انقلاب میدان» اوکراین در سال ۲۰۱۴، اعتراضات پراکنده در بلاروس تحت شعاع غرب‌گرایی و خواست الحاق به «اروپای آزاد»‌ قرار گرفت. از زمان اعتراضات ۲۰۱۷ اما خواست رفاه اجتماعی بر خواسته‌های دیگر غلبه پیدا کرده است.
بر اساس آمار بانک مرکزی بلاروس که دوشنبه همزمان با این تحولات منتشر شد، ذخایر ارزی این کشور به یک ششم که معادل یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار است کاهش یافته است.
منبع: رادیو زمانه